Atık Toplama-Ayırma, Geri Dönüşüm, Geri Kazanım ve Bertaraf Tesislerinin; çevre mevzuatımıza göre çevre birimi kurmaları veya çevre danışmanlık hizmeti almaları gerekmektedir. Atık Toplama-Ayırma, Geri Dönüşüm, Geri Kazanım ve Bertaraf Tesisleri; atığın türü, miktarı ve uygulanan atık işleme yöntemine göre Ek1 ve Ek2 tesisler olarak ikiye ayrılmıştır. Çevre İzin Lisans Yönetmeliği’nin ekinde atığın türü, miktarı ve uygulanan atık işleme yöntemine göre çevre birimi kurması veya çevre danışmanlık hizmeti alması gereken işletmeler tanımlanmıştır.
Çevre danışmanlığı hizmeti mevzuatımıza göre yeterliliğini almış çevre danışmanlık firmaları tarafından verilebilir.
Çevre danışmanlığı hizmetlerini genel olarak;
- Çevre mevzuatına uyumluluğun kontrolü,
- Çevre eğitimi ve farkındalık,
- Atık yönetimi ile ilgili bilgilendirme ve yönlendirmeler,
- Hava kirliliği kontrolü,
- Su kirliliği kontrolü,
- Gürültü kirliliği kontrolü,
- Toprak kirliliği kontrolü olarak tanımlayabiliriz.
Çevre danışmanları, ilk olarak iç tetkik hazırlayarak işletmelerin eksikliklerini belirler. Daha sonra alınması gereken izin ve lisans belgeleri için işletmelerin gerekli yerlere başvurularını yapmasını sağlar. Tüm izin ve lisans belgeleri alındıktan sonra her ay denetleyerek mevzuata aykırı durumları rapor eder ve olumsuzlukların giderilmesi için işletmeleri bilgilendirir.
Atık Toplama-Ayırma, Geri Dönüşüm, Geri Kazanım ve Bertaraf sektöründe faaliyet gösteren, Çevre İzin Ve Lisans Yönetmeliğinin eklerinde yer alan Ek1 ve Ek2 tesisleri ve kapsamları aşağıda verilmiştir.
Ek-1 Listesindeki Kapsama Giren Tesisler
8.1 Ön İşlem
8.1.1 Tıbbi Atık Sterilizasyon Tesisleri1,2
8.1.2 Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşya İşleme Tesisleri1,2,6
8.1.3 Atıktan Türetilmiş Yakıt (ATY) Hazırlama Tesisleri1,2
8.1.4 PCB Arındırma Tesisleri1,2
8.1.5 Ömrünü Tamamlamış Araç Geçici Depolama Tesisleri1,2
8.1.6 Tehlikeli Atık Ön İşlem Tesisleri1
8.1.7 Tehlikesiz Atık Ön İşlem Tesisleri1
8.2 Atık Geri Kazanım Tesisleri
8.2.1 Biyobozunur Atık Geri Kazanım Tesisleri1,2
8.2.1.1 Mekanik Ayırma
8.2.1.2 Biyokurutma
8.2.1.3 Biyometanizasyon
8.2.1.4 Kompost
8.2.2 Atık Yağ Rafinasyon Tesisleri1
8.2.3 Bitkisel Atık Yağ Geri Kazanım Tesisleri1
8.2.4 Atık Pil Ve Akümülatör Geri Kazanım Tesisleri
8.2.5 Ömrünü Tamamlamış Lastik Geri Kazanım Tesisleri
8.2.6 Tehlikeli Atık Geri Kazanım Tesisleri1
8.2.7 Tehlikesiz Atık Geri Kazanım Tesisleri (Ahşap, Cam, Kompozit, Plastik, Tekstil Hariç)
8.2.7.1 Üretim Kapasitesi 300 Ton/Gün Ve Daha Fazla Olan Kâğıt Ve Benzeri Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanım Tesisleri
8.2.7.2 Üretim Kapasitesi 2.000 Ton/Gün Ve Daha Fazla Olan Metal Tehlikesiz Atıkların Ve/Veya Cüruf, Tufal Ve Benzeri Atıklardan Metallerin Ergitildiği Geri Kazanım Tesisleri1
8.2.7.3 Diğer Tehlikesiz Atık Geri Kazanım Tesisleri1
8.2.8 İleri Termal İşlem Tesisi (Piroliz, Gazlaştırma Ve Benzeri)1,4
8.3 Atık Bertaraf Tesisleri
8.3.1 Atık Düzenli Depolama Tesisleri1,2
8.3.1.1 Düzenli Depolama I. Sınıf
8.3.1.2 Düzenli Depolama II. Sınıf
8.3.1.3 Düzenli Depolama III. Sınıf
8.3.2 Maden Atığı Bertaraf Tesisleri1,2
8.3.2.1 Depolama
8.3.2.2 Derine Enjeksiyon
8.3.2.3 Alıcı Ortamda Bertaraf
8.4 Diğer Atık Yönetimi Faaliyetleri
8.4.1 Atık Yakma Ve/Veya Beraber Yakma Tesisleri1
8.4.2 Atık Ara Depolama Tesisleri1,2
8.4.3 Yeniden Kullanıma Hazırlama1,2,5
8.4.4 Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşya Yeniden Kullanıma Hazırlama Tesisi1,2,6
1: Çevresel gürültü konulu çevre izninden muaf olan tesisler
2: Hava emisyonu konulu çevre izninden muaf olan tesisler
3: Gemi geri dönüşüm tesisleri, atık akümülatör ara depolama tesisleri ve ömrünü tamamlamış lastik ara depolama tesislerinin bu Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemleri söz konusu tesisler ile ilgili usul ve esasların yayımlanmasına müteakip başlatılacaktır.
4: İleri termal işlem tesislerinin çevre lisans sürecindeki lisans konusu, söz konusu tesisler ile ilgili usul ve esasların yayımlanmasına kadar Atık Yakma ve/veya Beraber Yakma Lisans konusu başlığı altında değerlendirilecektir.
5: Yeniden kullanıma hazırlama konulu Çevre Lisansının, ilgili Geri Kazanım konulu Çevre Lisansıyla birlikte seçilmesi gerekmektedir.
6: 26/12/2022 tarihli ve 32055 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Yönetimi Hakkında Yönetmeliğin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen hüküm çerçevesinde AEEE işleme tesisleri, yeniden kullanıma hazırlama tesisleri ve transfer noktaları için 1/1/2024 tarihinden itibaren EK-2/A’da yer alan EEE kategorileri özelinde çevre izin ve lisans belgesi düzenlenecektir.
Not: Yukarıda yer alan muafiyetler ilgili maddesi için geçerlidir. İşletmenin muafiyeti listede yer alan tüm maddeler değerlendirilerek yapılır.
Ek-2 Listesindeki Kapsama Giren Tesisler
8.1. Ön İşlem
8.1.1 Toplama-Ayırma Tesisleri1,2
8.1.1.1 1. Tip Toplama Ayırma Tesisi
8.1.1.2 2. Tip Toplama Ayırma Tesisi
8.1.1.3 3. Tip Toplama Ayırma Tesisi
8.1.1.4 Toplama Ayırma Tesisi
8.1.2 Gemi Geri Dönüşüm Tesisleri1,2,3
8.1.3 Hurda Metal Ve Ömrünü Tamamlamış Araç İşleme Tesisleri1,2
8.2. Atık Geri Kazanım Tesisleri
8.2.1 Tehlikesiz Atık Geri Kazanım Tesisi (Plastik, Cam, Ahşap, Kompozit Ve Tekstil Atıkların Geri Kazanıldığı Tesisler)1
8.2.2 Üretim Kapasitesi 300 Ton/Gün’den Az Olan Kâğıt Ve Benzeri Tehlikesiz Atıkların Geri Kazanım Tesisleri
8.2.3 Üretim Kapasitesi 2.000 Ton/Gün’den Az Olan Metal Tehlikesiz Atıkların Ve/Veya Cüruf, Tufal Ve Benzeri Atıklardan Metallerin Ergitildiği Geri Kazanım Tesisleri1
8.3. Diğer Atık Yönetimi Faaliyetleri
8.3.1 Bitkisel Atık Yağ Ara Depolama Tesisleri1,2
8.3.2 Atık Yağ Transfer Noktaları1,2
8.3.3 Atık Akümülatör Ara Depolama Tesisleri1,2,3
8.3.4 Ömrünü Tamamlamış Lastik Ara Depolama Tesisler1,2,3
8.3.5 Gemilerin Ürettiği Atıklar İle Yük Artıklarının Toplandığı Atık Kabul Tesisleri1,2
8.3.6 Tanker Temizleme Tesisleri1,2
8.3.7 Atık Elektrikli Ve Elektronik Eşya Transfer Noktaları1,2,4
1: Çevresel gürültü konulu çevre izninden muaf olan tesisler
2: Hava emisyonu konulu çevre izninden muaf olan tesisler
3: Gemi geri dönüşüm tesisleri, atık akümülatör ara depolama tesisleri ve ömrünü tamamlamış lastik ara depolama tesislerinin bu Yönetmelik kapsamındaki iş ve işlemleri söz konusu tesisler ile ilgili usul ve esasların yayımlanmasına müteakip başlatılacaktır.
4: 26/12/2022 tarihli ve 32055 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Yönetimi Hakkında Yönetmeliğin 17 nci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen hüküm çerçevesinde AEEE işleme tesisleri, yeniden kullanıma hazırlama tesisleri ve transfer noktaları için 1/1/2024 tarihinden itibaren EK-2/A’da yer alan EEE kategorileri özelinde çevre izin ve lisans belgesi düzenlenecektir.
Not: Yukarıda yer alan muafiyetler ilgili maddesi için geçerlidir. İşletmenin muafiyeti listede yer alan tüm maddeler değerlendirilerek yapılır.
Keleş Çevre Danışmanlık, tecrübeli ve işinde uzman çevre danışmanları ile çevre danışmanlığı hizmeti vermektedir.
Kaynak: Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği